بزرگنمايي:

عصر کرد - سنندج - اجرای طرح آبخوانداری میهم قروه باعث شده که سفره های زیر زمینی در دامنه ارتفاعات بدر و پریشان این شهرستان بر خلاف دشت های های قروه و دهگلان فرو نشست نداشته باشد و سالانه 30 درصد روان آب های سطحی این منطقه به سفره های زیر زمینی هدایت شود.
به گزارش ایرنا، با توجه به اینکه در گذشته در پی افزایش جمعیت و نیاز به غذا مدیریت خوبی در مصرف آب وجود نداشت و این عامل سبب شد بیشترین اتکا جهت تولید محصولات کشاورزی به منابع آب های زیر زمینی باشد به همین دلیل تعدد حفر چاه های کشاورزی و برداشت بی رویه از این منابع باعث بروز چالش در منابع آب زیر زمینی شد.
تغییر اقلیم و تغییر نوع ریزش های جوی و مقدار آن هم باعث شد بارش ها نتوانند برداشت ها از منابع آبی را جبران کند و چالش های کم آبی و فرونشست ها در دشت ها را تشدید کند بطوریکه در کمتر از 2 دهه سطح آب های زیر زمینی در دشت قروه و دهگلان استان کردستان به عنوان یکی از آبخوان های گسترده استان از پنج متری سطح زمین به 90 متری برسد.
برای رفع این چالش ها نیاز است این منابع آب های زیر زمینی با افزایش نفوذ میزان آب های سطحی به داخل حفره های زمین تقویت شود که منابع طبیعی و آبخیزداری با اجرای طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان ها بدنبال رفع چالش تهی شدن سفره های زیر زمینی در این دشت ها است.
طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان میهم در دامنه ارتفاعات بدر و پریشان قروه از جمله طرح های کشور در این حوزه از چند سال قبل اجرا شده است.
رئیس اداره آبخوان داری کنترل سیلاب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان در این ارتباط می گوید: با توجه به اینکه بارش ها در گذشته بیشتر به صورت برف بود علاوه بر اینکه از حجم قابل توجهی برخوردار بود در مدت زمان آب شدن فرصت خوبی هم برای نفوذ پیدا می کرد.
عارف بهمنی اضافه کرد: هم اکنون به علت تغییر اقلیم و بیشتر شدن بارش باران و کاهش بارش برف آب فرصت نفوذ پیدا نمی کند پس لازم است روان آب های فصلی که در حوزه های آبخوان ها وجود دارد را با نهایت دقت مدیریت و بهره وری کنیم.
وی افزود: علت ضرورت این هدایت ها در این است که وقتی بارندگی ها از شدت زیادی برخوردار باشد و مدت جاری شدن آب در رودخانه کوتاه شود، آب های سطحی به سرعت از دسترس خارج و بدون نفوذ در سفره ها به مناطق پایین دستی می رود که علاوه بر خارج شدن از دسترس، باعث بروز سیل و ایجاد خسارت ها در پایین دست می شود.
بهمنی گفت: مهمترین هدف منابع طبیعی و آبخیزداری از اجرای طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی میهم، مدیریت کنیم آب ها هنگام بارش ها و نگهداشت آن در سطح زمین است که این اقدام علاوه بر ذخیره در سفره های زیر زمینی و تقویت آن باعث جلوگیری از تمرکز و تجمیع سیلاب ها در پایین دست و کاهش خسارت سیلاب ها در آن مناطق می شود.
** حوضچه های نگهداشت آب عملی ترین کمک برای سفره های زمین است
رئیس اداره آبخوان داری کنترل سیلاب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان بهترین و ایده آل ترین حالت برای تقویت سفره های زیر زمینی را ایجاد حوضچه های نگهداشت آب اعلام کرد.
وی اظهار داشت: برای تحقق این مهم در مجاورت رودخانه ها، عرصه های منابع طبیعی که دارای شیب ملایم و کم با امکان نفوذ پذیری بالای آب هستند را شناسایی کرده ایم تا روان آب ها را به آن هدایت کنیم.
بهمنی افزود: در ادامه از ارتفاعات بدر و پریشان شهرستان قروه که متشکل از 6 هزار و 500 هکتار اراضی است یک حوضه آبخیز شامل میهم حوزه آبخیز با سطح 705 هکتار جدا شده تا بتوانیم آب تولیدی را برای اهداف طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی مدیریت کنیم.
وی اضافه کرد: با برآوردهای انجام یافته تخمین زده می شود سالانه حدود 9 میلیون متر مکعب روان آب تولیدی در این حوضه وجود داشته باشد که برای جذب آن در خروجی حوضه در مقطع روخانه بند انحرافی احداث شده تا روان آب را به عرصه منابع طبیعی هدایت می کند.
بهمنی یادآور شد: این سطح هم اکنون پلات بندی شده و آب هدایت شده هنگام حرکت از بالا دست به سمت پایین دست در داخل پلات ها قرار می گیرد و حجم مشخصی از آب را در خودشان ذخیره می کنند.
** 30 درصد روان آب حوضه میهم در سفره ها ذخیره شده است
رئیس اداره آبخوان داری کنترل سیلاب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان با اشاره به اینکه امسال مرحله تکمیلی طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی با احداث بند خاکی اجرا شده است، افزود: با استفاده از پلات ها و بند خاکی هر سال از 6 میلیون از 9 میلیون متر مکعب آب تولیدی این حوضه کنترل و 30 میلیون متر مکعب آب نیز به داخل سفره ها نفوذ می کند.
بهمنی در خصوص نتایج این طرح در سفره های زیر زمینی این منطقه اظهار داشت: با توجه به آمار شرکت آب منطقه ای از ابتدای بهره برداری از طرح تا الان، علی رغم افزایش تعداد چاه های منطقه نه تنها شاهد افت آب های زیر زمینی نیستیم بلکه سطح آن نیز روند صعودی داشته است.
وی اضافه کرد: این طرح از سال 1379 شروع شده و تاکنون به صورت گسترده اجرای آن تداوم یافته و هر سال فاز تکمیلی اجرا آن همراه با نگهداری فاز های قبلی آن اجرا می شود.
** چاه های منطقه میهم همچنان در حالت نیمه عمیق مانده است
رئیس اداره آبخوان داری کنترل سیلاب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان گفت: چاه های این منطقه در مقایسه با چاه های دشت قروه که دشتی ممنوعه است حالتی ثبات به خود گرفته بطوریکه چاه های دشت قروه به عمق 150 متری رسیده اند اما چاه های میهم همچنان در عمق 50 متری باقی مانده اند.
وی افزود: شرکت آب منطقه ای کردستان در پلات های طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان میهم، اقدام به حفر 16 چاه اپیزومتری کرده تا اطلاعات کمی و تغذیه مصنوعی در آن پلات ها را جمع آوری کند که نتایج حاصله نشان می دهد که سفره های زیر زمینی همچنان وضعیت 15 سال خود را حفظ کرده اند.
** طرح مطالعه پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان های استان انجام می شود
بهمنی با بیان اینکه با توجه تغییر شرایط اقلیمی اجرای طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان ها در تمامی نقاط کشور ضروری است، تاکید کرد: پیش بینی مطالعه اجرای این طرح هم اکنون در شرق استان در شهرستان های دهگلان، قروه، بیجار و دیواندره انجام شده که با تامین اعتبارات به زودی انجام می شود.
وی با بیان اینکه منابع این طرح از محل صندوق توسعه ملی تامین می شود، افزود: در این راستا در حال مطالعات مکانیابی با هشت میلیارد و 610 میلیون ریال اعتبار در شهرستان دهگلان در پایین دست سد سورال در حال انجام بوده و ادامه طرح در شهرستان قروه نیز اعتبار 10 میلیارد ریالی گرفته است.
** طرح های نوین آبیاری مکمل طرح پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی آبخوان هاست
رئیس اداره آبخوان داری کنترل سیلاب اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری کردستان گفت: هدف اصلی طرح ها نجات حجم خروجی آب از سفره های زیر زمینی است که برای تحقق اهداف این باید مصرف آب در حوزه کشاورزی با استفاده از طرح های نوین آبیاری نیز بهره برد.
بهمنی یادآور شد: اجرای طرح های پخش سیلاب و تغذیه مصنوعی نمی تواند چالش های پیش روی سفره های زیر زمینی را یک شبه پوشش دهد بلکه نیازمند طرح های مکمل است.
کردستان حدود یک میلیون و 788 هزار هکتار منابع طبیعی شامل 373 هزار هکتار جنگل و یک میلیون و 414 هزار هکتار مرتع دارد که معادل 61 درصد سطح استان را شامل می شود.
3034/9102