بزرگنمايي:

عصرکرد- چند روزی بود مادر نگران لپ های گل انداخته تک پسرش بود، با خودش می گفت یکسالی است در خانه نشسته و آفتاب و مهتاب او را ندیده پس طبیعی است که پوستش روشن شود و لپ هایش گل بیندازد، حتی برایش اسفند هم دود کرد.
پسر اما نمی گفت که شب ها خواب ندارد، اوایل خوب بود چند ساعتی از شب را می خوابید و صبح زود قبل از اذان بیدار می شد و درسش را شروع می کرد، اما رفته رفته و با نزدیک شدن به امتحان کنکور احساس بیماری عجیبی به سراغش آمده بود نمی دانست چیست ولی گوش هایش گز گز می کرد، بدنش گر می گرفت و سرش سنگین می شد.
آن شب که از پله های اتاقش پایین می آمد تا شام بخورد از پله پنجم به بعد را دیگر ندید و تنها سیاهی و داد و فریاد مادر و خواهرش به گوشش رسید.
دکترها به پدرش گفته بودند پسرش فشار خون دارد ولی او فکرش را هم نمی کرد در 19 سالگی این بیماری به سراغش بیاید.
با اینکه ورزشکار بود و قبلا والیبال بازی می کرد برایش سخت بود بپذیرد که این بیماری آن هم در این سن گریبانش را گرفته باشد.
یکسال بی هیچ تحرکی خود را در اتاق حبس کرده و درس می خواند و مادر برای اینکه پسرش ضعیف نشود، برایش غذای چرب و چیلی درست می کرد و پدر به جای میوه و سبزب برایش تنقلات می گرفت اما هیچکدام نمی دانستند قاتل خاموش پسر را تقویت می کنند.
مدیرکل مدیریت دفتر بیماری‌های غیر واگیر وزارت بهداشت می‌گوید در 25 سال گذشته شیوع فشار خون بالا در ایران حدود سه برابر شده است.
براساس برآورد وزارت بهداشت 15 میلیون ایرانی، مبتلا به فشار خون بالا هستند و حداقل 40 درصد از افراد مبتلا به فشار خون از این بیماری خود خبر ندارند.
فشار خون بالا عامل خطر وقوع بیماری‌های قلبی عروقی در کشور است و بیشتر افراد زمانی از فشار خون‌ خود مطلع می‌شوند که با سکته مغزی یا قلبی و دیگر بیماری ها راهی مراکز درمانی می شوند.

** کردستان رتبه اول فشار خون در کشور
آمار فشار خون بالا در کشور نگران کننده و در کردستان بسیار نگران کننده تر است، کردستانی ها رتبه نخست پرفشاری خون در کشور را دارند، این را معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان می گوید.
فرزام بیدارپور با بیان اینکه 21.6 درصد از جمعیت بالای 30 سال کشور مبتلا به فشار خون هستند، گفت: این رقم در کردستان 29.56 درصد است که رتبه نخست کشور محسوب می شود.
وی افزود: 90 درصد بیماری فشار خون بالا، علت نامشخص دارد و تنها 5 تا 10 درصد آن مرتبط با بیماری ها است.
ژنتیک، شیوه زندگی، تغذیه، مصرف الکل، کم تحرکی، چاقی و اضافه وزن و مصرف بالای نمک از جماه عواملی است که بیدارپور می گوید، عامل ابتلای کردستانی به این بیماری است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان افزود: 24 درصد از مردم استان از بیماری خود مطلع هستند و 15 درصد با دارو بیماری خود را کنترل می کنند که بیماری 22 درصد هم کنترل شده است.

** کردستانی ها در رده 6 چاقی کشور
وی درباره شیوه و سبک زندگی و تغذیه کردستانی ها اظهار داشت: متوسط مصرف نمک در کشور پنج گرم است که این میزان در کردستان 7.64 درصد است.
در حالیکه 40 درصد مردم دیگر نقاط کشور بر سر سفره خود نمک می آورند، 70.15 درصد کردستانی ها حتما سر سفره خود نمک دارند.
بیدارپور به مصرف کم ماهی توسط کردستانی ها در مقایسه با متوسط کشوری هم اشاره کرد و افزود: مصرف متوسط ماهی باید 2 بار در هفته باشد که تنها 2 درصد مردم کردستان به این مهم عمل می کنند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، مصرف میوه و سبزی کردستانی را هم کمتر از 300 گرم در روز اعلام کرد و گفت: 26 درصد از جمعیت استان به مصرف میزان استاندارد پایبند هستند و 12 درصد هم 2 سهم میوه استاندارد روزانه را مصرف می کنند.
وی می گوید: 50 تا 60 درصد مردم از بیماری پرفشاری خون خود اطلاع ندارند و از نظر شیوع از هر سه نفر از جمعیت بالای 30 سال 2 نفر به این بیماری مبتلا هستند.

** نمک بلای جان
اگر بتوانیم مصرف نمک روزانه خود را 6 گرم کاهش دهیم، خطر سکته مغزی را 24 درصد و سکته قلبی را 18 درصد از خود دور می کنیم؛ این را امین امینی مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان می گوید.
وی برخی مواد غذایی نظیر نان، پنیر، فرآورده های گوشتی و غلت حجیم شده را دارای نمک بالا اعلام کرد و افزود: استاندارد نمک در هر لواش نان باید یک درصد حجم آن باشد که در بیشتر موارد بالاتر از استاندارد است.
امینی با بیان اینکه هر 60 گرم پنیر دارای 2.2 گرم نمک است، اظهار داشت: در هر 100 گرم چیپس 7.2 گرم نمک وجود دارد و هر 150 گرم پیتزا هم حاوی پنج گرم نمک است.
وی درباره نمک در دیگر فرآورده های گوشتی هم اظهار داشت: 100 گرم سوسیس 2گرم، 90 گرم کالباس 4.5 گرم و هر عدد همبرگر 2.2 گرم نمک دارد.
امینی برخی شیرینی جات، شکلات ها، غذاهای نمک سود و دودی را هم حاوی سدیم برشمرد و گفت: با حذف هر کدام از عادات بد غذایی بویژه پرنمک ها به سلامتی خود کمک کرده ایم.
مدیرگروه بهبود تغذیه جامعه معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان میزان مصرف استاندارد نمک برای افراد بالای 50 سال را زیر سه گرم در روز برشمرد و افزود: مصرف پتاسیم، کلسیم و منیزیم که در ماهی، میوه و سبزیجات و حبوبات و غلات به وفور وجود دارد، به جلوگیری از ابتلا به این بیماری کمک می کند.
امینی برخی سبزیجات و ادویه جات را هم جایگزین مناسبی برای نمک دانست و یادآور شد: فلفل سیاه، ریحان، ترخون، پونه و زعفران و سیر از جمله موادی هستند که هم به مصرف کم نمک کمک می کند و هم می تواند در کاهش فشار خون موثر باشد.
استفاده از پیمانه برای نمک غذا، نیم پز کردن مواد سرخ کردنی با آب و بخار آب به منظور استفاده کمتر از روغن، حذف نمک از سر سفره و ورزش و تحرک بدنی از مواردی است که امینی می گوید ما را از خطر فشار خون بالا مصون می دارد.

** بسیج ملی کنترل فشار خون بالا
وزارت بهداشت همزمان با روز جهانی فشارخون، «بسیج ملی کنترل فشارخون بالا» را در اولویت برنامه ‌های بهداشتی سال 1398 قرار داده است.
هدف از این طرح، افزایش آگاهی و سواد سلامت جامعه در باره فشار خون بالا، ترغیب مردم برای مراجعه به مراکز تعیین شده برای اندازه‌ گیری فشارخون و شناسایی و پیگیری افراد دارای فشارخون، کاهش مصرف نمک روزانه مردم به حداقل 50 درصد با اطلاع‌ رسانی به جوامع مردمی، کنترل صنایع و ساختارهای مرتبط، افزایش مصرف غلات، حبوبات، سبزیجات و میوه ‌جات به میزان 25 درصد بیشتر از وضعیت کنونی، کنترل و درمان مبتلایان به فشارخون بالا، رعایت و کنترل دقیق عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اثرگذار بر این موضوع است.
این برنامه از 27 اردیبهشت 1398 مصادف با روز جهانی فشارخون آغاز می‌شود و تا 15 تیرماه 1398 ادامه خواهد داشت.
در قالب این برنامه تمام ارکان مدیریتی، پشتیبانی و فنی وزارت بهداشت و تمامی دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور و نیز سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی مرتبط با سلامت، بسیج می‌شوند تا با اندازه‌گیری فشارخون افراد 30 سال به بالا، زنان باردار ایرانی و جمع آوری و ثبت داده‌های مورد نیاز، مرحله اول را برای طراحی و اجرای برنامه‌های پیشگیری و کنترل فشارخون ایرانیان طی کنند.